2016, dat was toch wel het jaar van Altena. Het jaar waarin we onze zelfstandigheid afdankten (volgens de critici) of het jaar waarin we de handen ineen sloegen (dit is de positieve duiding). Het is in elk geval het jaar waarin we de gemeentenaam Werkendam kwijtraakten, ook al duurt het officieel nog even. Eerlijk is eerlijk, dat is wel historisch, want als gemeentenaam heeft Werkendam eeuwenlang bestaan. Net als Woudrichem. De gemeentenaa Aalburg bestaat nog niet zo lang – tot 1973 heette de gemeente Wijk en Aalburg.

In Aalburg hebben ze het hardst gemopperd over de fusie. Het leken wel Werkendammers uit de jaren ’50. Toen speelde zo’n fusie ook al in onze gemeente. Wekendam zou met De Werken gaan fuseren. En Sleeuwijk. Dat was het ergste natuurlijk. De meningen waren verdeeld. Ik citeer nu ons erelid, Valentine Wikaart:

In maart 1949 kwam de samenvoeging van de gemeenten Werkendam en De Werken en Sleeuwijk c.a. ter sprake in de gemeenteraad. Het ene, visionaire gemeenteraadslid sprak over het kleine begin om tot een Benelux of zelfs een Verenigd Europa te kunnen komen, terwijl de andere tegen was omdat men in Werkendam zoveel taartjes at. Cultuur- en mentaliteitsverschillen, vrees voor stijgende belastingen, de spaarzame gemeente die zijn relatieve rijkdom ziet verdwijnen in de bodemloze put van de ander. En wat moest dan de naam worden? Herkent u het? De minister besloot tot samenvoeging per 1 oktober 1950.

En ze leefden nog lang en gelukkig. Want zo is het wel.

Beste mensen, hartelijk welkom, fijn dat jullie er zijn, fijn dat u allemaal naar onze nieuwjaarsreceptie gekomen bent. Het is misschien nog niet uw eerste en misschien ook nog niet uw laatste nieuwjaarsreceptie, maar – als ik even zo vrij mag zijn – het is vast de enige nieuwjaarsreceptie in zo’n oud, historisch pand. Het Andries Visser-huis waar we ontzettend trots op zijn. En waar we elke zaterdag, maar ook op vele maandagavonden dankbaar gebruik van maken.

Welkom dus bij deze 25-jarige. Want dat mag wel even gezegd worden. Als je in het dagelijks leven 25 wordt – nou ja, dan is dat een mooie leeftijd, maar je bent nog maar een groentje. Met hooguit een klein beetje levenservaring. Als je als vereniging 25 jaar bestaat mag dat gerust respectabel heten.

En dat we jarig waren, dat hebben we geweten. Wij als bestuur en werkgroep, u als leden, het gemeentebestuur, de Werkendammers… Want wie is het nou ontgaan dat we op 10 september jongsleden zo’n prachtige dag hadden op en om de Hoogstraat. Mooi weer, ja daar konden we niks aan doen. Maar ik bedoel ook de geweldige activiteiten die we met elkaar georganiseerd hebben. Als werkgroep, als vrijwilligers. Vanuit de vereniging en daarbuiten.

Die horrortandarts, bij het huis van Mijnlieff. Piet en Kees op het Merweplein, op zoek naar een paar maanden werk. De Barbier van Sevilla bij de Benedenkerk. Dat fenomenale bordes, waarbij je je zo nostalgisch in een boerenkiel en een ouwe jurk kon hijsen. Margaretha Ridderhof en Toontje Sprenger, de twee streekgenoten die al feminist waren voordat dat hip was. De dichtende kolenboer, het knusse bakkerswinkeltje dat herleefde, de oude ambachten, visbakkers, spannende verhalen, een gezellige koffiekraam.

En niet te vergeten de openluchttentoonstelling. Van Soephuis tot kostschool en van voormalige dorpsgrenzen tot het voormalige Slik en de voormalige Redoute. Je loopt er zomaar aan voorbij, de geschiedenis die op straat ligt. Het herleefde allemaal.

En eigenlijk kan ik nu wel stoppen met terugblikken. Want eerlijk is eerlijk, veel meer dan het Historisch Festival hebben we niet gedaan in 2016. Maar het was meer dan genoeg. Omdat het zoveel tijd kostte, maar vooral omdat het zo bijzonder was. Een heel jaar stond in het teken van een prachtig evenement. En nu we op de drempel van het nieuwe jaar staan – net over de drempel zijn – kijken we met een goed gevoel terug. Voor nou en nog eens, zou je zeggen, maar we doen geen enkele toezegging.

Het was allemaal mogelijk dankzij de inzet van een fanatieke werkgroep. Van enthousiaste en creatieve vrijwilligers, die hun uiterste best hebben gedaan. In de maanden vooraf en op de dag zelf. Dankzij de steun van tientallen sponsors, hoofdsponsors en gewone sponsors – maar allemaal belangrijk. Als vereniging zijn we in staat geweest om met elkaar (en daarom ben je een vereniging) iets heel moois neer te zetten. Iedereen hartelijk dank, wat je ook gedaan hebt.

En nu, 2017. We blijven nog een beetje jarig. Want 25 jaar oud, dat ben je een heel jaar lang. Daarom komen we in het nieuwe jaar met een prachtig boek over Werkendammers van

vroeger. Een uniek boek over alle mensen die in de jaren ’30 in Werkendam woonden. Met al hun portretten en nog veel meer mooie, unieke foto’s. We vertellen u later meer.

Want eerst komen we met de herinneringsfilm van het Historisch Festival. Al dat moois – ik heb er al genoeg over gezegd – kunt u terugzien op de film. Een uur lang nagenieten. En dat kunt u telkens weer doen. Hij kost 7,50 en u kunt nog inschrijven. De oplage is beperkt, dus als u het nu niet doet, krijgt u spijt als hij binnenkort niet meer kan.

Verder presenteren we op de jaarvergadering ons nieuwe dialectboekje. Nou ja, nieuw…Het is de herziene uitgave van het dialectboekje uit 2007 – en dat was ook weer een heruitgave. De geschiedenis wordt meer dan eens herschreven. Daar ontkwam ook ons dialectboekje niet aan.

We zijn met het Streekarchief in gesprek om te kijken naar mogelijkheden om onze fotocollectie te digitaliseren en voor een breder publiek inzichtelijk te maken. Wat we hebben, houden we het liefst niet alleen voor onszelf. En de digitalisering biedt prachtige mogelijkheden om dat met anderen te delen.

Ik ga niet teveel vooruitblikken. We hebben het jaarschema nog niet helemaal rond. Dat geeft niet, want op die manier kan ik nu nog tegen u zeggen: hebt u een tip, meld het ons. Een interessant thema, een leuke spreker, een ander goed idee. We nemen alles in overweging, ook al zullen we niet elk idee oppakken. Een Historisch Festival bijvoorbeeld, dát staat niet op de planning.

Het wordt een mooi jaar, we hopen op een goede gezondheid en een gezamenlijke enthousiasme om de historie van Werkendam te laten schitteren.